1 - Hoofdvraag: Hoe werkt de marketing van blockbuster films en hoe is het veranderd over de jaren heen tot wat het nu is?
Voor dit onderzoek heb ik gekozen voor 3 periodes van film. Ik hoop zo de grote lijnen van verandering in de marketing voor films te kunnen herkennen en uiteindelijk te laten zien. Ik heb films als een soort van hoofdgroep gekozen omdat ik het interessant vind hoe films als media in deze tijd nog net zo relevant zijn als vroeger. We leven in een tijd van interactiviteit, met bijvoorbeeld games die (visueel) héél dichtbij films komen maar de ervaring naar het individu aanpassen. Films zijn heel statisch eigenlijk, de grote blockbusters zitten rond de 90 minuten en vertellen een verhaal. De budgetten zijn groter, er is een grotere indie beweging met kleinere schaal effects en verhalen maar het feit blijft dat als je eenmaal zit je kijkt naar een bewegend beeld waar jij weinig invloed op hebt. Ik wil in dit onderzoek meer kijken naar hoe de filmindustrie zichzelf relevant houdt met marketing. Ik denk dat marketing, voor ik dit onderzoek begin, daar namelijk een groot deel van is. Ik ga mij vooral richten op de avonturen en geromantiseerde films: De films die mensen escape bieden. Hoewel dat gezegd kan worden van elke film denk ik dat een avontuurlijke of letterlijk romantische film als Titanic dit echt als doel hebben: De kijker laten wensen dat zij in de rol zitten van de hoofdpersoon(en). In het geval van Titanic misschien alleen het laatste stukje niet, zo’n stukje hout lijkt mij erg koud...
1.1 Posters: Is er een bepaald visueel patroon te zien in de blockbuster filmposters of is die aangepast over de jaren?
Zoals ik al zei ga ik mij richten op 3 periodes van film. Ik zoek naar de populairste films per decennium via [1] filmsite.org en vervolgens zoek ik de posters op [2] movieposter.com.
De Jaren 60
In de jaren 60 posters die ik heb gekozen viel mij meteen op dat alle drie de posters, hoewel van een ander genre, een soort van beschrijving hebben. 2001: A Space Odyssey komt het meest dichtbij een puur beeld, maar ook daar staat nog een dikke witte balk met waar de film over gaat. Er is weinig vertrouwen in het beeld zelf lijkt wel, wat ik heel apart vind want ik vind dat deze 3 films juist hele sprekende beelden hebben. 2001 biedt met het ruimte station een ruimte avontuur aan. James Bond laat met de 3 illustraties actie, avontuur en vrouwen zien en The Graduate heeft een van de meest iconische beelden met een erotische ondertoon maar durft daar toch niet op te vertrouwen. Gaat dit zo door 20 jaar later? Let’s move on to the 80’s!
De Jaren 80
De jaren 80 was het begin van de grote ‘pop culture blockbusters’ zoals we die nu kennen. Het is een hele andere stijl dan de jaren 60; Op deze 3 posters is te zien hoe er meer focus ligt op iconische beelden presenteren (...of maken?) in plaats van het verhaal proberen te verkopen en uit te beelden. Weg zijn ook de witte randen die in de jaren 60 bijna op elke advertentie of poster probeerde te kruipen. In het geval van Batman is het natuurlijk anders omdat dat al een icoon was in strips en het daarom een wat minder gewaagde is actie om alleen het symbool te laten zien. In het geval van E.T. of Back to the Future is het echter wel een gewaagdere manier van posters maken: We weten als kijker nog niet wat er echt gebeurt, maar dat maakt het wel interessanter.
2010 - Tot Nu
De huidige film posters, uit de top 15 vanaf 2010, zijn meer gefocust op de karakters vergeleken met de jaren 80 blockbusters. In plaats van een verhaal, icoon of een interessant beeld staan vooral nu de hoofdpersonages/acteurs vooraan. Wellicht komt dit omdat we tegenwoordig steeds meer gefocust zijn op celebrity culture dan voorheen? Alle 3 de films hierboven zijn ook gebaseerd op boeken of stripboeken wat wellicht al een soort van voorstelling geeft dat de kijkers al weten wat er gaat gebeuren en dat daarom juist de personages spannender zijn om te zien?
1.2 Hoe is de filmtrailer geëvolueerd tot wat het nu is?
Voor de filmtrailer pak ik de trailers van James Bond uit de eerder genoemde periodes: De Jaren 60, 80 en hedendaags. Aangezien het bronmateriaal en de doelgroep hetzelfde zijn denk ik dat dit een goede manier is om te kijken hoe filmtrailers zijn veranderd.
[3]Jaren 60 - Thunderball Trailer
Het eerste verband wat meteen te leggen valt tussen de trailer en de poster is de voice-over in de trailer. Net als op de poster wordt er constant tussen de beelden uitgelegd wie James Bond is, dat hij een ‘gentleman agent is’ en elke acteur krijgt een korte introductie na de eerste actie scene (die vrij lang zonder snelle cuts wordt getoond). In vergelijking met de trailers van vandaag zou je bijna kunnen zeggen dat dit een korte film is in plaats van een trailer. Ook opvallend is dat er nog bijna 30 seconden wordt gebruikt voor credits.
[4]Jaren 80 - Octopussy Trailer
Wat meteen opvalt is dat er opeens titel animaties zijn die niet als losse kaartjes worden gebruikt maar bij het video beeld worden toegevoegd. Opeens is de trailer meteen wat dynamischer, met de bekende bond theme song op de achtergrond. De trailer heeft nu al wat meer structuur die vergelijkbaar is met hedendaagse trailers: Na de opening met de titel krijgen we een actie scene te zien, gevolgd door wat conversaties die vlot de essentie van het plot uitleggen om daarna het publiek weer binnen te halen met actie scenes. De voice-over is ook weg, door de conversaties in de film is er geen reden meer nog wat te zeggen: De kijker krijgt alle informatie al binnen door de manier waarop de trailer is gesneden. De actie beelden eindigen heel simpel: Roger Moore in Octopussy met een datum.
[5]2010 - Tot Nu: Skyfall
De trailer van Octopussy liet het grondwerk zien van de moderne Bond trailer. De trailer van Skyfall is de perfectie van die methode. De trailer begint met snelle cuts die perfect zijn getimed op de muziek die speelt. Binnen enkele seconden is het al duidelijk dat dit om een Bond film gaat. De Octopussy trailer had als opzet: actie - plot - actie. Er werd even de tijd genomen om het plot uit te leggen. De Skyfall trailer heeft deze 2 in elkaar verweven. Bij elk stukje plot is een stukje actie of passend beeld bij de zin en vertelt zo in 1 minuut minder speeltijd meer dan de Octopussy trailer zonder het gevoel te geven dat er niks meer is te zien. De aandacht van het publiek wordt erbij gehouden door de constante toestroom van actie en informatie en de trailer voelt niet meer als een korte film. Het voelt bijna meer als een videoclip, wat sinds de jaren 80 steeds verder is ontwikkeld.
1.3: Wat is de evolutie van Product Placement? Hoe reageren mensen er op?
Als ik het over product placement heb ik het vooral over sluikreclame in films, waar de hoofdpersoon altijd een Adidas jasje aantrekt of in een BMW over straat rijdt. Ik hou mij weer aan de 3 periodes van hiervoor om te kijken hoe het zich heeft ontwikkeld.
De Jaren 60
Volgens [6]IMDb is in de film Thunderball gebruik gemaakt van 9 verschillende merken. James Bond is een bekende franchise die gebruik maakt van product placement. “de man die elke man wil zijn”. Het is natuurlijk ontzettend interessant voor een merk om daar een product tussen te krijgen. Interessant is hoe mensen bijvoorbeeld boos werden om de vervanging van de Aston Martin door een BMW in de film Golden Eye jaren later[7]. BMW had er echter geen problemen mee. [7b]
De Jaren 80
20 jaar later is het woord sluikreclame niet meer echt toepasselijk bij product placement. De 2-deurs DeLorean van Back to the Future is net zo bekend als de hoofdpersoon Marty McFly. In de Sequel ging het nog een stapje verder, waar een hele scéne werd geweid aan toekomstige Nikes [8]. Kort na het aandoen van deze niet-bestaand merk schoenen vliegt Marty weg op een hoverboard van Mattel. Dit is een hele aparte manier van Product Placement: Er is geen bestaand product zoals bij de James Bond films maar er worden niet bestaande producten getoond. Pepsi Perfect, Mattel Hoverboard en de Nike Air-Max 2015’s als voorbeelden. Er wordt dus een merk verkocht hier, geen product.
2010 - Tot Nu
Hoewel de nep-producten in Back to the Future II redelijk enthousiast werden ontvangen ondanks het schaamteloos promoten van hun merk was de top van product placement tot op heden bereikt in 2013 met de film The Internship. Deze comedy speelt zich af op de campus van Google met 2 bekende acteurs. Het is eigenlijk 1 grote reclame waar het bedrijf ook nog eens het laatste woord had wat er wel of niet in de film mocht komen[9]. De film staat in menig ‘worst product placement’ lijstje[10] en werd door het te duidelijke Google-uiterlijk niet goed ontvangen.
Conclusie
Ik vind het interessant om te zien hoe de industrie met bepaalde filmpromotie vooruit is gegaan en met andere weer terug. Zo vind ik het patroon van filmposters erg interessant, van een soort dubbelzinnige posters waar beeld en tekst hetzelfde zeiden naar meer iconische posters in de jaren 80. Maar als je dan nu kijkt lijken de posters iets te veel op een reclame voor de acteur of acteurs in plaats van voor de film. Product Placement heeft meer een soort van stijgende lijn gehad, steeds brutaler tot het punt dat de consument doorhad dat het echt te veel was. Ook de trailer heeft een stijgende lijn gehad, tegenwoordig kunstwerken op zich waar er nu teasers voor een teasertrailer zijn om enthousiasme op te bouwen. Als die lijn zich doorzet ben ik erg benieuwd hoe een trailer er over 10 jaar uit ziet maar bang voor hoe product placement er uit ziet.
Bronnen
[1] http://www.filmsite.org/boxoffice2.html
[2] http://eu.movieposter.com/mpw8/19601.html
[3]https://www.youtube.com/watch?v=ElyENM6i0xg
[4]https://www.youtube.com/watch?v=KAXKidWGnKQ
[5]https://www.youtube.com/watch?v=G2F_MrfdMLE
[6]http://www.imdb.com/title/tt0059800/trivia?item=tr0657198
[7]https://davidgaughran.wordpress.com/2012/09/06/never-kill-a-client-james-bond-and-the-perils-of-product-placement/
[7b]http://www.cnbc.com/id/43266198/page/6
[8]https://www.youtube.com/watch?v=28Wa5L-fkkM
[9]http://www.newstatesman.com/business/2013/07/google-paid-how-much-marketing-internship
[10]http://www.rollingstone.com/movies/pictures/the-most-egregious-product-placements-in-movie-tv-history-20130604/the-internship-0634511
Infographic
Voor mijn infographic wou ik de kennis die ik hierboven heb opgedaan gedaan toepassen aan een eigen nepfilm in de 3 periodes. Als ik goed mijn onderzoek heb gedaan zouden ze dus voor zich moeten spreken. Ik hoop het!